Zandput van Melle

In Melle sluiten we de voormalige zandwinningsput aan op de rivier door een bres te maken in de huidige Scheldedijk. Zo ontstaat er getijdennatuur met slikken en schorren. Een wilgenvloedbos, zoals aan de overkant in Destelbergen, zal hier dienst doen als natuurlijke bufferzone tussen het natuurgebied en de achterliggende woningen. Wilgen zijn namelijk goed bestand tegen overstromingen en een schommelend waterpeil. Rond het gebied bouwen we een ringdijk. Aan de binnenkant van de nieuwe ringdijk komt er een brede en droge strook. Die ligt iets hoger dan de rest van de zandwinningsput en beschermt de omwonenden tegen de mogelijke knijtenpopulaties daar.

Ontwikkeling  getijdennatuur

Door de zandwinningspunt te verbinden met de Schelde, creëren we heel wat nieuwe en bijzonder zeldzame getijdennatuur. De zandwinningsput is, mits de gepaste maatregelen, heel geschikt om in te richten als estuariene natuur. Die nieuwe natuurwaarden doen dienst als natuurcompensatie voor andere Sigmawerken.

Bescherming tegen wateroverlast

De ontpoldering in Melle draagt bij aan de veiligheid in de omgeving. Het gebied tempert namelijk de kracht van de getijden en zorgt voor een betere waterkwaliteit, en dat vlak voor de nieuwe constructie van Heusden. Door de rivier meer ruimte te geven, beschermen we de achterliggende gebieden.

Groene berm tegen knijten

We voorzien een reliëf dat een vlotte afwatering mogelijk maakt bij laagwater. Daarnaast zal een hogere strook, ter hoogte van de bewoning, versneld verbossen. Daardoor ontstaat er een bijkomende buffer die eventuele knijten tegenhoudt. Vervolgens wordt er van dichtbij gemonitord en indien nodig wordt de inrichting bijgestuurd.

Naar aanleiding van klachten van omwonenden van het Schelde-estuarium en haar tijgebonden natuurgebieden, heeft de Vlaamse Waterweg nv (DVW) een monitoring van knijten uitgevoerd op een aantal potentiële probleemlocaties waaronder de Tijarm te Gentbrugge. Het onderzoek werd uitgevoerd door de Universiteit Antwerpen (UA) in samenwerking met het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN).

De UA kreeg voor de Tijarm te Gentbrugge 10 knijtenvallen ter beschikking, type ‘Wymeers Trap’.

De vallen werden geplaatst op 06/08/2021 en opgehaald op 24-26/08/2021.

Ondanks de algemene indruk dat er minder hinder was dan tijdens warme zomers, blijft die zelfs onder ongunstige omstandigheden voor de knijten bestaan. Een herhaling van de monitoring tijdens een warme, zonovergoten zomer zou daarom, samen met deze studie, een juister beeld van de hinder geven. Vervolgonderzoek in 2022 is gebeurd.

Haalbare oplossingen om de knijtenhinder definitief te doen stoppen bestaan er voorlopig niet. Intussen wordt aanbevolen geen nieuwe bebouwing meer toe te laten nabij de Tijarm om  nieuwe broeihaarden te voorkomen.