In het kader van het Sigmaplan wordt Vlassenbroek ingericht als gecontroleerd overstromingsgebied. Zo kan de Schelde er bij extreme weersomstandigheden veilig haar water bergen. Andere ingrepen richten zich dan weer volledig op het herstellen van de natuur langs de Schelde. Vlassenbroek bestaat uit een noordelijk en zuidelijk deel. Die worden van elkaar gescheiden door een 800 meter lange compartimenteringsdijk. De grondwerken daarvan zijn volledig achter de rug.
De compartimenteringsdijk verdeelt Vlassenbroek in twee delen.
Voor de compartimenteringsdijk hergebruikte W&Z 100 000 m³ baggerspecie uit de Boven- Zeeschelde. Daarvoor kreeg het financiële steun van het Europese PRISMA-project, dat ecologisch verantwoorde baggertechnieken en slim sedimentbeheer stimuleert. Dankzij de slimme ingreep bleven de omliggende dorpen duizenden vrachtwagenritten bespaard.
Getijdennatuur en waardevol wetland
Het noordelijke deel van Vlassenbroek wordt een gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij (GOG-GGG). Vanaf 2015 bouwen we er een speciale in- en uitwateringssluis die de ontwikkeling van getijdennatuur mogelijk maakt. Bij vloed stroomt er water Vlassenbroek binnen, bij eb kan het terugstromen naar de Schelde. Zo herstellen zich de zeldzame slikken en schorren die de voorbije decennia verloren gingen. Alleen bij stormtij, slechts enkele keren per jaar dus, komt het noordelijke gebied onder water te staan. Het zuidelijke deel overstroomt zelfs maar eens om de vijftig jaar. Dan dient de compartimenteringsdijk als overloopdijk. De rest van de tijd wordt zuidelijk Vlassenbroek ingepalmd door waardevol wetland met elzenbroekbossen.
Nieuwe ringdijk
Rondom het overstromingsgebied leggen we een nieuwe ringdijk aan. Die beschermt de bewoonde gebieden, zoals de woonkernen van Vlassenbroek en Baasrode-Broekkant, in het achterland.
Het terrein waar de noordelijke ringdijk komt, werd al voorbereid. W&Z rooide er de bomen en legde er werfwegen aan.Voor de constructie van de noordelijke ringdijk gebruiken we dezelfde PRISMA-technieken als voor de compartimenteringsdijk. De ‘gerecycleerde’ baggerspecie wordt over het water aangevoerd om de hinder voor de omgeving te beperken.
In het zuidelijke deel van Vlassenbroek maken we een terrein vrij om zand op te slaan voor de aanleg van de zuidelijke ringdijk. Vanaf de tweede helft van 2014 komt hier zand te liggen dat afkomstig is van onderhoudsbaggerwerken op de Durme.
Drinkwaterleiding en pompgemaal
De drinkwaterleiding onder Vlassenbroek is niet bestand tegen de druk van overstromingen. Daarom verplaatst drinkwatermaatschappij TMVW momenteel de leiding. Andere aanpassingen, zoals de verplaatsing van een elektriciteitsleiding (Eandis) en de bescherming van een zuurstofleiding (Air Liquide), zijn eveneens achter de rug.
Ook als Vlassenbroek volledig onder water staat, moet het regenwater uit omliggende, hogergelegen gebieden kunnen worden afgevoerd. De capaciteit van het pompstation ten oosten van het GOG wordt daarom momenteel uitgebreid. Zo zijn de omwonenden zelfs bij de meest extreme omstandigheden beschermd tegen wateroverlast.
Nieuwe hengelcluster en scoutslokalen
Vlassenbroek boet in elk geval niet in aan belevingswaarde. De drie visvijvers, die voor het overstromingsgebied moeten wijken, leggen we opnieuw aan ten zuiden van Vlassenbroek, vlakbij het pompgemaal. De werken worden uitgevoerd in 2015. Het zand dat vrijkomt bij de aanleg van de drie nieuwe visvijvers, zal zoveel mogelijk worden hergebruikt bij de andere inrichtingswerken. Ook de lokalen en het speelterrein van de scouts van Baasrode liggen in het geplande overstromingsgebied. Samen met de stad Dendermonde en de scouts zelf werken we de plannen voor nieuwe lokalen en een speelterrein nog verder uit.