Sluis in overstromingsgebied Bergenmeersen treedt in werking

Samen met Wijmeers en Paardeweide vormt Bergenmeersen op het grondgebied van Wichelen een van de meest strategische plekken van het Zeescheldebekken om extreme hoogwaters op een gecontroleerde manier op te vangen. Bergenmeersen wordt bovendien omgevormd tot een gecontroleerd overstromingsgebied met gecontroleerd gereduceerd getij, kortweg GOG-GGG.

Een GOG-GGG combineert de veiligheidsfunctie van een overstromingsgebied met het herstel van zeldzame getijdennatuur, die bestaat uit slikken en schorren met wilgenvloedbos. Op het ritme van eb en vloed stroomt er tweemaal per dag water in een GOG-GGG. Die beweging van eb en vloed is mogelijk dankzij een in- en uitwateringssluis.

Uniek
De in- en uitwateringssluis van Bergenmeersen is uniek in de wereld. Dat komt omdat beide gecombineerd worden in één constructie. Dat is niet alleen economisch voordeliger, het levert ook ecologische baten op. Vergeleken met een klassieke sluis, met twee aparte kokers voor in- en uitwatering, bootst de sluis van Bergenmeersen de natuurlijke getijdenwerking veel beter na. Het resultaat is betere getijdennatuur.

Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) legde de randvoorwaarden op voor het ontwerp van de sluis, zoals de drempelpeilen, het aantal kokers en de breedte en hoogte van de kokers. Een studiebureau ontwierp de constructie. Voor de hydraulische revisie van het ontwerp riep W&Z de expertise van het Waterbouwkundig Laboratorium in, want de sluisinstellingen zijn cruciaal voor de werking van het gebied. De sluizen sturen het getij, en dat is de voornaamste factor achter de fysische, biologische en chemische processen in een getijdengebied.

Nauwgezette monitoring
De werking van de sluis werd het voorbije jaar uitvoerig getest op kleine schaal. Alle tests waren positief, dus kon de sluis eind april in werking treden. Sinds de sluis operationeel is, voert het Waterbouwkundig Laboratorium een nauwgezette monitoring uit. De lessen die hieruit worden getrokken, zijn nuttig voor andere Sigmaprojecten die in de steigers staan. Ook in vier andere gebieden zal immers een gecombineerde in- en uitwateringsconstructie worden gebouwd.