Scheldekaaienproject in de kijker en in dialoog

Samen met de stad Antwerpen werkt W&Z aan een grondige herinrichting van de Scheldekaaien. Aan de imposante muren tussen de Schelde en de Stad is niet meteen te zien dat ze tot 18 meter diep onder de blauwe steen doorlopen. Toch was het deze constructie waarmee de stad Antwerpen trots uitpakte bij de opening van de eerste wereldtentoonstelling in 1885. Sindsdien bepaalt de kaaimuur het zicht op de stad en ligt ‘de blauwe steen’ de Antwerpenaren nauw aan het hart.
Wie een duik in het rijke verleden van de kaaien wil nemen, is welkom op Open Monumentendag op zondag 14 september 2014. Wie het hart eerder op de tong draagt, kan dit najaar de dialoog met de Stad Antwerpen aangaan tijdens een aantal interactieve momenten.

Ir. Wim Dauwe, afdelingshoofd afdeling Zeeschelde van W&Z: ‘"Het Scheldekaaienproject maakt deel uit van het Sigmaplan. Over een afstand van ongeveer zeven kilometer maakt Waterwegen en Zeekanaal de kaaien zone per zone klaar voor de toekomst. Samen met andere Sigmagebieden in het Zeescheldebekken draagt dit Antwerpse project bij tot een veilige toekomst voor Vlaanderen, vrij van wateroverlast en veilig bij extreem stormweer. Samen met de stad Antwerpen zorgt de Vlaamse overheid met W&Z ervoor dat niet alleen het toenemende overstromingsrisico wordt teruggeschroefd, maar dat tegelijk geïnvesteerd wordt in het uitzicht en de beleving van de ‘stad aan de stroom’. Maar voordat iedereen ten volle van de vernieuwde kaaivlakte zal kunnen genieten, zijn de stabilisatie van de kaaimuur en werken aan de waterkering noodzakelijk."

Ir. Koen Segher van W&Z: "n de zomer van 2012 zijn we gestart met een eerste fase, de werken in de zone Sint-Andries en Het Zuid Honderd meter kaaimuur wordt aangepakt met een specifieke stabilisatietechniek. We verstevigen de kaaimuur door de krachten die op de historische kaaimuur inwerken af te leiden naar een nieuwe constructie. Het is een sterk staaltje moderne techniek die ons toelaat de karakteristieke blauwe steen op die plaats te bewaren."

Knipoog naar verleden
Het rechttrekken van 5,5 km kaaimuur diep in de 19e eeuw was een voor die tijd ronduit spectaculaire onderneming, die de rol van Antwerpen als handelscentrum van wereldformaat moest onderstrepen. Hoewel de constructie voor zijn tijd een technisch hoogstandje was, stelden ingenieurs al in 1883 vast dat de kaaimuur richting Schelde opschoof. Oorzaken hiervoor waren de aanwezigheid van Boomse klei net onder de fundering en de hoge druk van het grondwater. Gedurende meer dan honderd jaar probeerden bouwkundigen oplossingen voor het probleem te bedenken, maar tot op de dag van vandaag bleken die onvoldoende om de kaaimuur te stabiliseren.

Klaar voor de toekomst
De renovatie-, restauratie- en waterbeheertechnieken die W&Z toepast, zijn duurzaam en houden steeds de volgende generaties in het achterhoofd. Voor die aanpak is er steeds meer interesse, ook tot ver buiten de landsgrenzen. Voor iedereen die meer wil weten over de heraanleg van de Scheldekaaien is Open Monumentendag een unieke gelegenheid om vragen te stellen aan de projectingenieurs.