Tijdens het stormweer begin 2018 traden vijftien van de zestien overstromingsgebieden van het Sigmaplan in werking. Ze vingen water uit de Schelde en haar zijrivieren op, zodat wij de voeten droog hielden.

12,5 miljoen kubieke meter: zoveel water hebben de gecontroleerde overstromingsgebieden van het Sigmaplan gebufferd tijdens het stormweer begin januari. Daar kan je vijfduizend olympische zwembaden mee vullen!

De overstromingsgebieden liggen verspreid langs de Schelde en haar zijrivieren. Ze vormen een keten die heel Vlaanderen beschermt tegen wateroverlast door overtollig rivierwater op te vangen tijdens extreme weersomstandigheden. Samen met de ontpolderingen die in het kader van het Sigmaplan gebeuren, halen de overstromingsgebieden de druk van de ketel en neemt de kans op dijkbreuken elders enorm af.

Gevaarlijk stormtij

Tijdens de namiddag en avond van woensdag 3 januari deden zich sterk verhoogde waterpeilen voor op de Schelde en haar zijrivieren. Er was sprake van een gevaarlijk stormtij: de combinatie van springtij – een tweewekelijks fenomeen waarbij het hoogwater hoger is dan normaal – en een noordwesterstorm op de Noordzee. Het zeewater wordt dan opgestuwd en kan wateroverlast veroorzaken in het binnenland. De Schelde en haar zijrivieren staan immers tot diep landinwaarts onder invloed van de getijden van de Noordzee. Bij extreme weersomstandigheden kunnen de rivieren een gevaarlijk hoge waterstand bereiken en zelfs overstromen. Dan treden de gecontroleerde overstromingsgebieden in actie. Hier zie je hoe dat in zijn werk gaat:

Bij laagwater lopen de gebieden weer leeg. Elk gecontroleerd overstromingsgebied is zo ontworpen dat het volledig leeg is tegen het volgende stormtij. Achtergebleven takken en dergelijke op de jaagpaden op de dijken ruimen we zo snel mogelijk op, zodat er geen hinder is voor wandelaars en fietsers.

Primeur

De Polders van Kruibeke, met 600 hectare het grootste overstromingsgebied van Vlaanderen, trad op 3 januari voor het eerst in werking. Hier zie je het water over de dijk stromen:

Omdat de Polders zoveel water kunnen bergen, is het gebied een cruciale schakel in de keten van overstromingsgebieden. De Polders liepen trouwens niet volledig vol, en ook andere overstromingsgebieden hadden hun maximale bergingscapaciteit nog niet bereikt. Ze kunnen dus nog stevigere stormen aan. Tegen 2030 komen er bovendien nog heel wat overstromingsgebieden bij. Zo zijn we voorbereid op steeds extremere weersomstandigheden als gevolg van de klimaatverandering. Door de opwarming van de aarde en van het zeewater stijgt het zeewaterpeil en krijgen we vaker te maken met hoge waterstanden, heftige regenbuien en stormen.

Veilige kaaimuur in Antwerpen

Ook delen van de Antwerpse Scheldekaaien stonden op 3 januari onder water. Aan de overgang naar de stad werd het water tegengehouden door de betonnen waterkeringsmuur. Om de ruime regio rond Antwerpen beter tegen overstromingen te beschermen, stabiliseren we de historische kaaimuur en verhogen we de waterkering over een afstand van liefst 6 kilometer. Elke deelzone krijgt een waterkering op maat, al naargelang de beschikbare ruimte en de manier waarop de openbare ruimte gebruikt zal worden. Die waterkering zal de huidige betonnen waterkeringsmuur op termijn vervangen.