Wereldvismigratiedag – op zaterdag 24 mei – wil het publiek bewust maken van het belang van natuurlijke rivieren waarin vissen van en naar hun geboortegronden kunnen migreren. Met de realisatie van de vistrap in Paardeweide, een deelgebied van de Cluster Kalkense Meersen, draagt ook het Sigmaplan haar steentje bij.

Veel vissen leggen tijdens hun leven grote afstanden af. Dat doen ze om zich voort te planten, maar ook om zich te beschermen tegen roofdieren, verontreiniging of om een wisselend winter- en zomerverblijf te vinden. Maar dat is voor vissen in Vlaanderen niet evident. Stuwen, sluizen, watermolens, pompgemalen en waterkrachtcentrales belemmeren een vrije doorgang.

Verbindende vistrap
In Paardeweide werd op 19 en 20 mei de laatste hand gelegd aan de bouw van een gloednieuwe vistrap. Die constructie werkt niet helemaal als een klassieke vistrap, maar vormt een verbinding tussen een reeds ingericht gebied van dertig hectare, het rietatol, en de Schelde. Omdat de Schelde een getijdenrivier is, werkt het systeem in twee fasen, op het ritme van eb en vloed.

Bij eb gaat de sluis onder de vistrap open en kan het water dat zich in de vistrap bevindt naar de Schelde stromen. Vissen kunnen nu tegen de stroom in het systeem inzwemmen. Ondertussen zakt het water in de vistrap, zodat vissen tijdelijk vast komen te zitten in de bassins tussen de vistrappen. Die werken nu als overlevingspoelen.

Bij vloed stroomt er een beperkte hoeveelheid Scheldewater via een andere sluis binnen. Wanneer het water hoger komt dan de bovenste vistrap, stroomt het overtollig water naar de lagere vistrap. Omdat het nog vloed is, kan het water niet weg naar de Schelde en stijgt het water in de bassins tussen de vistrappen. Eenmaal het water hoog genoeg staat, komt het waterniveau boven de vistrappen en kunnen de vissen vanuit de bassins hogerop zwemmen, richting rietatol.

Krachtige vissen
We verwachten dat voornamelijk krachtige, volwassen vissen actief langs de vistrap naar binnen zullen komen om in Paardeweide te paaien. Kleine en jonge exemplaren migreren vaak passief op de waterstroom en kunnen via de instroom naar binnen ‘spoelen’. Ze vinden hier een ideaal opgroeigebied. Vissen kunnen het gebied via de vistrap uiteraard ook verlaten.

Beide migratiewegen zijn net op tijd klaar voor de Wereldvismigratiedag.