De ingrepen aan de Scheldekaaien kaderen in het masterplan Scheldekaaien. Daarmee werken De Vlaamse Waterweg nv en de stad Antwerpen samen aan de heraanleg van de kaaien. De Vlaamse Waterweg nv neemt met het Sigmaproject Antwerpse Scheldekaaien de stabilisatie van de kaaimuur en de aanleg van de nieuwe verhoogde waterkering voor haar rekening. AG VESPA is in opdracht van de stad Antwerpen verantwoordelijk voor de aanleg van het openbaar domein. De stabilisatiewerken in beide zones worden uitgevoerd door aannemer Artes Roegiers in opdracht van De Vlaamse Waterweg nv.
Infopunt in nieuw jasje
Het infopunt Scheldekaaien stond al sinds 2015 aan de Scheldekaaien, ter hoogte van de werf Nieuw Zuid schuin tegenover de Bank van Breda. Omdat de stabilisatiewerken daar intussen grotendeels achter de rug zijn, verplaatsten we het infopunt naar het noorden, waar twee nieuwe werven werden opgestart. We maakten van de gelegenheid gebruik om het infopunt een inhoudelijke update te geven.
Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van De Vlaamse Waterweg nv: “De werken aan de Scheldekaaien vorderen goed. In de zone Nieuw Zuid zijn de stabilisatiewerken volledig achter de rug. Het openingsfeest van de Belvédère op de Droogdokkensite hielden we eind 2018. Ook in Sint-Andries en Het Zuid wordt in juni een eerste volledig afgewerkte zone opengesteld voor het publiek, met een groot feest. De stabilisatie van de historische kaaimuur, de verhoging van de waterkering en de aanleg van het openbaar domein zullen daar dan achter de rug zijn. Een belangrijke mijlpaal voor dit project. Toch zijn we nog enkele jaren zoet met de werken aan de Scheldekaaien. We willen iedereen dan ook de kans geven om zich te informeren in ons infopunt.”
Uitkijkpunten
Respectievelijk in november 2018 en afgelopen januari gingen ook in de zone Schipperskwartier en Centrum (Orteliuskaai) en Bonapartedok en Loodswezen (Tavernierkaai en Van Meterenkaai) de werken voor de stabilisatie van de historische kaaimuur van start. Johan Van Overwalle, algemeen directeur van Artes Roegiers: “Het gaat om grootscheepse werken. Fietsers, wandelaars en joggers blijven vaak staan en proberen dan over het waterkeringsmuurtje te kijken om een blik op te vangen. Om aan hun nieuwsgierigheid tegemoet te komen, hebben we twee uitkijkpunten voorzien. Eén aan het Noorderterras en één ter hoogte van de waterkeringsmuur iets ten noorden van het infopunt. De informatie aan de uitkijkpunten krijgt regelmatig een update. We nodigen voorbijgangers dan ook van harte uit om regelmatig terug te komen.”
Wat doen we hier?
In het kader van de heraanleg van de Scheldekaaien moet de cruiseterminal ter hoogte van het Zuiderterras verdwijnen. Ze krijgt een nieuwe plaats vlak bij het Steen. Ter hoogte van het Steen verstevigen we de kaaimuur, die in relatief goede staat is. Daarnaast voorzien we de nodige aanmeerinfrastructuur voor (cruise)schepen. Koen Kennis, Antwerps schepen voor Mobiliteit: “Voor de gerenoveerde kaaimuur zal een vlottend driedelig ponton komen. Het ponton wordt via tussenpontons en twee loopbruggen met de oever verbonden. Deze aanmeerconstructie wordt gemaakt in een staalbouwatelier en nadien via de Schelde tot aan het Steenplein gevaren. In het najaar van 2020 zouden de werken afgerond moeten zijn en kan de cruiseterminal verhuizen naar zijn nieuwe locatie.”
In de zone Bonapartedok en Loodswezen zijn de stabilisatiewerken ingrijpender. We stabiliseren de kaaimuur door verder landinwaarts een nieuwe muur te bouwen, die de krachtwerking op de oude muur overneemt. Op die manier raken we niet aan het authentieke uitzicht. Een holle ruimte zorgt ervoor dat de druk van de Schelde op de historische muur wordt getemperd. Elke dag stroomt er op het ritme van het getij Scheldewater in en uit die holle ruimte. Een extra uitdaging in de projectzone is het aanwezige erfgoed, met als uitschieter het Loodswezengebouw. Om te bewaken dat het erfgoed op de site geen schade oploopt, zal een team van archeologen de werken begeleiden.
Wat volgt hierna?
De stabilisatiewerken aan de historische kaaimuur zullen in beide zones nog een goede twee jaar duren. Het volgende op de agenda is het verhogen van de waterkering. Met de gevolgen van de klimaatverandering in het achterhoofd, moet de waterkering verhoogd worden om de stad ook in de toekomst te beschermen tegen overstromingen bij stormtij. Aansluitend op de werken aan de waterkering zal de stad Antwerpen starten met de aanleg van het openbaar domein. De waterkering wordt daarbij zo goed mogelijk geïntegreerd in de publieke ruimte.