Sinds enkele jaren brengt de lentezon ongenode bezoekers naar Aarschot. Met duizenden zijn ze, de Chinese wolhandkrabben die vanuit de Demer naar de oevers en de nabije huizen kruipen. Trekpleister is de omgeving van het hotel ’s Hertogenmolens, waar de krabben in de Demer op een sluis botsen en een omweg zoeken langs de oevers. Samen met de stad Aarschot werken de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en De Vlaamse Waterweg een proefproject uit om de ongewenste diersoort te bestrijden. Het resultaat is een nieuwe installatie, die de VMM aan ‘s Hertogenmolens in gebruik heeft genomen.
In de krabbenbak
De opstelling bestaat uit gladde plastic platen op de oevers, die de krabben moeten verhinderen om vlot uit de Demer te kruipen. “Klimmen ze toch uit de rivier, dan worden ze naar een opvangbak gedreven waar ze makkelijk in geraken, maar onmogelijk terug uit”, zegt Hugo Verreycken van het INBO. “De voorbije jaren waren er in Aarschot meldingen van krabben op allerhande plaatsen: tuinen, kamers, kelders, … De krabben slagen er met hun puntige scharen zelfs in om langs muren omhoog te klimmen. Met deze proefinstallatie willen we die overlast resoluut stoppen.”
Ongeluk bij een geluk
Op zoek naar gebieden om op te groeien, trekken jonge wolhandkrabben in het voorjaar vanop zee de rivieren op. Dat we in Vlaanderen de laatste jaren met een krabbenplaag kampen, is rechtstreeks gelinkt aan de verbeterde waterkwaliteit van Schelde en zijrivieren. Een ongeluk bij een geluk, dus. “Sinds de jaren 1950 verdween de wolhandkrab van de radar in onze contreien, maar in properder water is de soort nu helemaal terug. In het voorjaar trekken de jonge exemplaren onze rivieren op, in het najaar maken grote, volgroeide krabben de omgekeerde beweging. Zij trekken opnieuw naar zee om er te paren en te sterven”, legt Verreycken uit.
Te bestrijden diersoort
De Chinese wolhandkrab staat op een Europese lijst van te bestrijden diersoorten, waar de lidstaten specifieke inspanningen voor moeten leveren. De krabben zorgen niet alleen voor de mens voor overlast, maar zijn ook een bedreiging voor de riviernatuur. Ze woelen oevers om en grazen de rivierbodem kaal. Natuurlijke vijanden hebben ze amper. Eens de krabben gevangen zijn, worden ze op een ‘humane manier’ gedood: ze worden verdoofd met een etherische olie en vervolgens bevroren.
Bewijst de proefinstallatie in Aarschot haar nut, dan zullen de partners het systeem ook op andere plaatsen in Vlaanderen aanbevelen. In februari nam de VMM aan de Kleine Nete in Grobbendonk nog een ‘krabbensleuf’ in gebruik, een soort brievenbus om de krabben te vangen.