Over de gehele lengte van de Antwerpse Scheldekaaien moet de huidige waterkering (die stamt uit de jaren 1970) verhoogd worden met 90 centimeter, om te voldoen aan de veiligheidsnorm van het Sigmaplan. Dat plan beschermt Vlaanderen tegen overstromingen van de Schelde en haar zijrivieren. Onder druk van de klimaatverandering is een hogere waterkering absoluut noodzakelijk, legt projectingenieur Koen Segher van De Vlaamse Waterweg nv uit: “Nu al stellen we een stijging van de zeespiegel en het peil van de Schelde vast. Om de stad ten minste tot 2100 tegen het wassende water te beschermen, vervangen we de oude waterkering door een nieuwe constructie. Dat doen we zone per zone.”
Veelzijdige waterkering
De nieuwe waterkering van Sint-Andries en Het Zuid, een van de zeven zones van het Antwerpse Scheldekaaienproject, neemt verschillende vormen aan. Het grootste gedeelte is een dijk op een hoogte van 2,25 meter boven het kaaioppervlak. De dijk zal met gras worden bezaaid en zal binnen enkele maanden groen kleuren. Op de top is een wandelpad voorzien. Koen Segher: “Een dijk bouwen in een stedelijke context is atypisch en behoorlijk revolutionair. Het was dan ook belangrijk dat die mooi geïntegreerd werd in de kaaivlakte. Aan stadszijde zal achter de dijk een groene wandel- en fietszone lopen, met bankjes en een speeltuin. Fietsers rijden over een fietspad aan de voet van de dijk. Aan de kant van het water blijft de kaaivlakte open. Dit stuk is in geval van stormvloed overstroombaar.”
Waar onvoldoende ruimte beschikbaar was, zoals ter hoogte van de Zuidersluis, gaat de groene dijk over in een betonnen muur, onderbroken met 2 poorten. “Omdat het belangrijk is dat hulpdiensten, of logistiek in functie van evenementen op de kaaivlakte, nog steeds toegang hebben tot de kaaizone. De poorten worden enkel gesloten bij stormtij, net zoals de huidige poorten.”
Deze week start aan de Cockerillkaai de afbraak van de oude waterkeringsmuur. Die wordt over de volledige kaaien niet in één beweging afgebroken. “De nieuwe dijk sluit immers aan op de oude muur, waardoor de waterkerende functie steeds behouden blijft. Dat is zeker in deze periode een must, aangezien stormtij zich vooral tijdens de laatste en eerste maanden van het jaar voordoet”, aldus Koen Segher.
Verdere timing
De nieuwe waterkering loopt al over de De Gerlachekaai, de Cockerillkaai en een klein stukje van de Sint-Michielskaai, tussen de Namenstraat en de Goedehoopstraat. Tegen midden 2019 zullen de stad Antwerpen en vastgoedbedrijf AG VESPA in deze zone klaar zijn met de aanleg van het openbaar domein. De laatste zone van Sint-Andries en Het Zuid is die tussen de Scheldestraat en het Zuiderterras. Ook daar stabiliseren we eerst de kaaimuur en leggen we daarna een nieuwe, hogere waterkering aan. Direct volgend op de waterkering zijn de stad Antwerpen en AG VESPA opnieuw aan zet voor de bovenbouw van deze kaaizone.
Meer informatie over de heraanleg van de Antwerpse Scheldekaaien vind je op www.onzekaaien.be.