Afbraak historische kaaimuur Nieuw Zuid goed verlopen

Nieuw Zuid is een van de zeven zones van het Antwerpse Scheldekaaienproject. Het is de enige kaaizone waar de oude kaaimuur niet meer gerenoveerd kan worden. Daarom investeert waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) in een volledig nieuwe kaaimuur, opgebouwd rond een stalen geraamte. Finaal krijgt de nieuwe muur zijn authentieke look terug. Maar eerst moet de oude, instabiele muur worden afgebroken. Dat gebeurt gefaseerd; deelzones 1 en 2 (zie kaartje) werden al aangepakt in februari 2016 en april 2017. De afbraak van deelzone 4 verloopt in verschillende stappen: een eerste deel werd eind mei afgebroken, het volgende stuk volgde vandaag. 

Verfijnde methode

“De sloop van een historische kaaimuur is geen exacte wetenschap. We hielden rekening met de resultaten van de vorige afbraakfasen, maar ook met de nabijheid van de stad en de verschillende opbouw van de kaaimuur. Elke afbraakfase in dit project is maatwerk, waarbij we onze methodiek continu verfijnen op basis van de resultaten van vorige afbraakmomenten”, zegt Johan Van Overwalle van THV Scheldekaaien.

In deelzone 4 lagen de historische caissons of zinkkisten, die het fundament vormden van de muur, iets dieper dan in de voorgaande fasen. Ze verkeerden ook in minder goede staat. Van Overwalle: “Op basis van de analyse van de eerdere fasen wisten we dat de kleine verschillen niet mogen worden onderschat. We pasten onze methodiek daarom aan. Zo plaatsten we de springstoffen in deze zone minder hoog in de muur om de impact op de omgeving verder te beperken. Dat bleek, net zoals eind mei, de juiste methode te zijn.”

Trillingsimpact opgevolgd

De afbraak gebeurde rond 17u30 en verliep helemaal naar wens. De springstoffen werden bij hoogwater gecontroleerd tot ontploffing gebracht. Tijdens de explosies waren trillingen voelbaar, zoals aangekondigd, gedurende 15 seconden. Experts van de Koninklijke Militaire School en de UGent volgden ook nu de trillingsimpact continu op. De restanten van de kaaimuur worden de komende dagen weggehaald vanaf een ponton. Het puin wordt afgevoerd over de Schelde, zodat dit geen extra vrachtverkeer over de Antwerpse wegen veroorzaakt. 

Stalen geraamte

Ook de opbouw van de nieuwe kaaimuur heeft een start genomen. De voorbije week begonnen W&Z en THV Scheldekaaien met de opbouw van de nieuwe muur in deelzone 2. Op de plaats van de oude muur verrijst een stalen wand: het geraamte van de nieuwe muur. Deze constructie bouwen we met stalen buispalen en damplanken, die 37 meter lang zijn en tot 20 diep de grond in gaan. Gelet op de enorme afmetingen, wordt hiervoor gespecialiseerd materieel ingezet. Het geraamte krijgt nadien door een betonnen bekleding de look van de historische kaaimuur. In de bouwput komt uiteindelijk laag per laag weer het zand dat eerder was weggegraven.

Na de opbouw van de nieuwe kaaimuur in deelzone 2 volgt dezelfde operatie in deelzone 4. De heiwerken duren tot eind september 2017 en gaan gepaard met trillings- en geluidshinder. We willen ons hiervoor alvast bij de Antwerpenaars verontschuldigen.  

Deze werken maken deel uit van de stabilisatie van de historische kaaimuur. In deelzone 1 van Nieuw Zuid is deze operatie nagenoeg volledig afgerond en de kaaimuur bijna in zijn oude glorie hersteld. Enkel de blauwe steen en de bolders moeten nog hun plaats krijgen. Nadien legt W&Z een waterkering aan op veilige Sigmahoogte, waarna de stad Antwerpen start met de aanleg van het openbaar domein. Binnen enkele jaren zit deze zone dus in een compleet nieuw jasje en zal het heerlijk toeven zijn aan de kaaien.